The Crown dizisinin kıfayetleri açık artırmada
Yılan hikayesine dönen 'Atatürk' diziyle ilgili Disney+'tan resmi açıklama geldi. Dizi yeniden montajlanıp film olacak, sadece Türkiye'de gösterilecek. Bu karar üzerine bir araya gelmez denilen siyasi partiler, STK'lar açıklama yapıp Disney+'ı protesto etti.
Yılan hikayesine dönen ve birkaç gündür Türkiye’nin gündemini işgal eden ‘Atatürk’ dizisiyle ilgili Disney+’tan beklenen resmi açıklama dün nihayet geldi. Altı bölüm olarak tasarlanan dizi sinema filmi olarak iki bölüm halinde hem FOX TV’de yayınlanacak hem de sinemalarda gösterilecek. Bu açıklama ‘Atatürk’ dizisinin film olarak kurgulandığı ve Disney+ üzerinden globalde yayımlanmayacağı anlamına geliyor.
Disney+’tan yapılan açıklamaya göre başlangıçta 8 bölüm olarak tasarlanan Atatürk dizisi iki ayrı uzun metraj filme dönüşecek. Diziden çıkarılacak ilk film, 29 Ekim 2023’te Disney+’ta değil FoxTV Türkiye’de yayınlanacak. Yani Disney+ kataloğunda hiç yer almayacak.
Diziden ayrıca sinemalarda gösterilmek üzere iki tane daha film çıkarılacak. Bu filmlerden ilki 3 Kasım 2023’te, ikincisi ise 22 Aralık 2023’te sinemalarda gösterime girecek. Bu iki sinema filmi 2024 yılı yaz aylarında açık bir kanal olan FoxTV’de de gösterilecek.
Yönetmenliğini Mehmet Ada Öztekin’in yaptığı, Mustafa Kemal Atatürk’ü Aras Bulut İynemli’nin canlandırdığı filmin yapımcıları da kamuoyuna ilk defa açıklandı: Filmin yapıcılığını Saner Ayar ve Hakan Karamahmutoğlu üstleniyor.
The Walt Disney Company Türkiye Genel Müdürü Cenk Soner “Atatürk içeriğimizi Cumhuriyetimizin 100. yılında izleyicilerimiz ile buluşturuyoruz. İçerik stratejimizde yapılan değişiklikler sonucunda iki film olarak planladığımız Atatürk’ün ilk TV özel versiyonunun FOX kanalımızda yayınlanmasının ardından, iki film sinemalarda ve sonrasında FOX ekranlarında olacak. Böylece, ‘Atatürk’ü çok daha geniş kitlelere ulaştırmış olacağız” diyerek ‘Atatürk’ dizisinin sadece Türkiye’de yayınlanacağını duyurdu .
Bu resmi açıklama aslında ‘Atatürk’ dizisinin Disney+’ta yayınlanmaması için Amerikan Ulusal Ermeni Komitesi / The Armenian National Committee of America’nın (ANCA) başlattığı kampanyaya Disney+’ın boyun eğdiği anlamına geliyor. Çünkü ‘Atatürk’ dizisi tüm dünyada gösterilmeyecek. Disney+, parasını verip yaptırdığı diziyi, ABD’de sahip olduğu ama Türkiye’de arasında hiçbir organik bağ bulunmayan FoxTV’ye vermiş olacak.
Amerika’da Ermeni lobisinin devreye girip Atatürk dizisini Disney+ kataloğuna koydurmamak için çabalara başlaması ve Disney’in de buna boyun eğeceğinin ortaya çıkması sonrası, Disney+ Türkiye ile dizinin yapım şirketi arasında sıkı bir pazarlık döndüğü, yapım şirketinin diziyi kurtarabilmek ve yayınlanmasını sağlamak için epey uğraştığı anlaşılıyor.
Yapımcı Saner Ayar’ın dizinin ilk tasarlandığı gibi 6 bölüm halinde yayınlanmasına uğraştığı, Disney+’tan ümidi kesince, Disney’in ABD’de sahip olduğu, Türkiye’de karasal yayında yer alan FoxTV’yle görüşmeye başladığı gelen bilgiler arasında.
Dizinin bir yapımcısı var ama dizi parası Disney+ tarafından ödenip çekildiği için Disney’in malı. Yapımcı Saner Ayar, diziden ümidini kesince bu kez diziyi birbirini izleyen iki uzun metrajlı film olarak yeniden montajlamayı ve sinemalarda gösterime sokmayı düşündü. Hatta bu amaçla sinemalardan gösterim tarihleri bile alındı.
Disney ise diziden bir tane film yapılması taraftarıydı ve bu filmin 29 Ekim’de FoxTV’de yayınlanmasını ve böylece zevahiri kurtarmayı tasarlıyordu. Disney bunu ‘Atatürk’e sansür uygulamadık’ diye sunabilecekti. Oysa yapımın 6 bölümlük dizi olması ve Disney+’ın küresel kataloğunda yer alması planlanmıştı daha önce.
Bu arada 10Haber’in ulaştığı kulis bilgisi, FoxTV’nin diziyi 6 bölüm olarak yayınlamak istediği yönünde. Oysa o sırada yapımcı Saner Ayar, dizinin sinemalarda art arda iki hafta gösterime girmesi konusunda anlaşma yapmıştı bile. Eğer film, altı bölümlük dizi olarak açık bir kanalda (FoxTV) yayınlanacak olursa sinemada gösterime girmesi anlamsız olacaktı.
Sonuçta ortaya dün resmen de açıklanan uzlaşma çıktı. Dizi FoxTV için bir uzun metrajlı film olacak; yapımcı ayrıca iki uzun metrajlı filmi daha montajlayarak Kasım ayı başında sinemalarda gösterime sokacak.
Disney+’ın dün yapılan bu resmi açıklaması öncesi TELE1’den Egehan Erkün, ismini gizli tuttuğu bir Disney+ yetkilisiyle konuştu. Disney+ yetkilisi Atatürk’dizisininin global bir içerik olarak planlandığını ve yayımlanmadan önce her ülkeden geri dönüş alındığını anlatıyor, bazı ülkelerde bu dizinin yayınlanmasının istenmediğini doğruluyordu.
Tüm bu gelişmeler olurken Türkiye Ermeni Vakıflar Birliği Başkanı Bedros Şirinoğlu’dan bir açıklama geldi. Şirinoğlu ABD merkezli bir dizi/film platformunca, Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’le ilgili bir dizinin yayından kaldırılmasından doğan haklı tepkiyi dikkatle izlediklerini belirtip “Bu adımın söz konusu ülkedeki Ermeni toplumu kuruluşlarının girişimleriyle alınmış olması da konunun bizler açısından bir başka dikkate değer boyutudur. Türkiye Ermeni toplumu bu uygulamayı demokratik zihniyet, karşılıklı saygı ve hoşgörü, ifade özgürlüğü bakımından son derece tartışmalı bulmaktadır. Zira sanatın tezahürlerinin, sanatsal üretimin en sıkıntılı zamanlarda dahi toplumlar arasında diyaloğa ve empatiye zemin yaratabileceği aşikardır. Türkiye Ermeni toplumu, söz konusu tutumun ülkemizin değerleriyle ve devletimizin güvencesindeki bir arada yaşama geleneğimizle bağdaşmadığının tanığıdır. Bu vesilesiyle ABD’deki Ermeni kurum, kuruluşlarına ve uluslararası medya örgütlerine, Türkiye ve Ermenistan arasında yürütülen normalleşme sürecini desteklemeleri ve bu anlamda katkı sunabilmek adına daha sorumlu davranmaları için çağrıda bulunmaktayız” dedi.
Disney+’ın ‘Atatürk’ dizisini tüm dünyada göstermeyeceğini açıklamasının ardından sosyal medyada Disney+’a sert tepki gösterildi. Ak Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu, “Disney+’ın bu tutumu aziz milletimize ve değerlerine saygısızlık. Ya adam gibi kendi platformunda gösterirsin, göstermiyorsan da sonuçlarına katlanırsın. Bu kadar basit” dedi.
#CHP olarak #Disney+ yöneticilerinin aldığı bu kararı, kurucumuz ve ülkemizin Büyük Önderi #GaziMustafaKemalAtatürk’ün aziz hatırasına karşı işlenen bir nefret suçu olarak görüyor ve şiddetle kınıyoruz.
— Faik Öztrak (@faikoztrak) August 2, 2023
CHP Sözcüsü Faik Öztrak da “CHP olarak Disney yöneticilerinin aldığı bu kararı, kurucumuz ve ülkemizin Büyük Önderi Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün aziz hatırasına karşı işlenen bir nefret suçu olarak görüyor ve şiddetle kınıyoruz ” dedi.
İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Ayyüce Türkeş Taş ise “Türkiye’de ve dünyada hiç kimse Atatürk sevgimizi sınamasın! İnci tanesi gibi dört bir yana saçılsak da mevzu Atatürk ve onun aziz hatırasına saygısızlık olduğunda demir yumruk olmasını da çok iyi biliriz. Bu dizinin tüm dünyada yayımlanmasından başka bir yolu asla kabul etmiyoruz” açıklaması yaptı.
Karara tepki gösteren sadece siyasi partiler değildi. Birçok kurum ve kuruluş kadar Disney+’ın protesto edilmesi çağrısı yaptı. Pek çok insan da çağrılar sonucu dijital platformdan üyeliğini sonlandırdığını duyurdu
Atatürk dizisini yayınlamayan Disney Plus’a D Smart Go, alt bant gol attı.
“Geldikleri gibi giderler… Mustafa Kemal Atatürk. Biz buradayız!” yazısını Atatürk fotoğrafıyla yayınladı.
— çArşı 1982 (@cArsi_1982) August 2, 2023
Disney+’ın ile daha önce işbirliği içinde olan sanatçı ve oyuncular da gün boyu yaşanan bu süreçte sessiz kalmakla eleştirildi. Eleştirilerin hedefinde daha önce Atatürk’ü canlandıran Halit Ergenç, Tarkan ve Şahan Gökbakar gibi isimler vardı.
Kararla ilgili bir başka tepki Disney+’ın rakiplerinden, dijital yayın platformu D Smart’tan geldi. D Smart Go, Galatasaray- Zalgiris maçı sırasında alt bant mesajı olarak, “Geldikleri gibi giderler… Mustafa Kemal Atatürk. Biz buradayız! D Smart Go” yazısını Atatürk fotoğrafıyla yayınladı.